Strażnica KOP „Przerośl”

Strażnica KOP „Przerośl” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1927, w składzie 6 Półbrygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 29 batalion odwodowy. W 1928 w skład batalionu wchodziło 7 strażnic^[1]. W latach 1928 – 1938 w strukturze organizacyjnej kompanii granicznej KOP „Filipów” funkcjonowała strażnica KOP „Przerośl”^{[2][3][4][5][6]}. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej.

W 1932 obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku KOP^[4]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączył trakt długości 11 km i droga polna długości 2 km^[6].

 Osobny artykuł: Strażnice Korpusu Ochrony Pogranicza.

Służba graniczna

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi^[7].

Strażnica KOP „Przerośl” w 1932 ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 10 kilometrów od słupa granicznego nr 263 do 278^[4], a w 1938 pododcinek szerokości 9 kilometrów 890 metrów od słupa granicznego nr 264 do 278^[6].

Sąsiednie strażnice:

• strażnica KOP „Czarne” ⇔ strażnica KOP „Prawy Las” – 1928^[2], 1929^[3], 1932^[4], 1934^[5], i 1938^[6].

Dowódcy strażnicy

• plut. Stanisław Kumorek (1928)^[8],
• plut. Józef Porwał (1929),
• kpr. zaw. Antoni Żukowski (III 1930)^[9][8],
• plut. Stanisław Jaroś (od V 1931),
• kpr. Leon Głowacki (p.o. w VIII 1933),
• kpr. Wiktor Danielkiewicz (od X 1934 do IV 1935),
• plut. Aleksander Dziedziak (od IV do 31 X 1935),
• sierż. Jan Kozłowski (od X 1935 do X 1936),
• plut. Stanisław Elszyn (od 6 X 1936 do 10 II 1937),
• plut. Michał Duczmal (od 10 II 1937 do VIII 1937),
• plut. Leon Jańczak (od 1 X 1937 do 10 VII 1938),
• plut. Jan Zawada (od VII 1938 do 10 II 1939).

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
• Artur Ochał: Batalion KOP „Suwałki” 1927-1939. Suwałki: Muzeum Okręgowe w Suwałkach, 2010. ISBN 978-83-61494-24-9.
• Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.