Thủ tướng Singapore
Thủ tướng Cộng hòa Singapore | |
---|---|
| |
Huy hiệu Phủ thủ tướng | |
Chức vụ | The Honourable (Ngài) |
Dinh thự | Sri Temasek |
Bổ nhiệm bởi | Trần Khánh Viêm (Tổng thống Singapore) |
Nhiệm kỳ | 5 năm, có thể tái cử. Tổng thống ra sắc lệnh giải tán Quốc hội theo đề xuất do Thủ tướng đệ trình. Lãnh đạo chính đảng có đa số ghế trong quốc hội sẽ trở thành Thủ tướng. |
Người đầu tiên nhậm chức | Lý Quang Diệu |
Thành lập | 3 tháng 9 năm 1959 |
Lương bổng | 2,2 triệu SGD thường niên |
Website | www |
Singapore |
---|
Bài này nằm trong loạt bài về: Chính trị và chính phủ Singapore |
Hiến pháp |
|
Nghị viện
|
Tư pháp
|
Bầu cử
|
Ngoại giao |
Các chủ đề liên quan
|
|
|
Singapore |
Chính trị và chính phủ |
Hiến pháp
hành pháp
Bầu cử
|
Các nước khác
|
Thủ tướng Cộng hòa Singapore, còn gọi là Tổng lý Cộng hòa Singapore (tiếng Mã Lai: Perdana Menteri Republik Singapura; tiếng Trung Quốc: 新加坡共和国总理, pinyin: Xīnjiāpō gònghéguó zǒnglǐ, Hán-Việt: Tân Gia Ba cộng hòa quốc tổng lý; tiếng Tamil: சிங்கப்பூர் குடியரசின் பிரதமர், Ciṅkappūr kuṭiyaraciṉ piratamar) là người đứng đầu chính phủ ở nước Singapore. Thủ tướng do Tổng thống Singapore bổ nhiệm từ một đại biểu mà ông tin rằng có khả năng chỉ huy và giành sự tín nhiệm của số đông các đại biểu trong Quốc hội.
Chức vụ Thủ tướng (hay còn gọi là Tổng lý) được quy định năm 1959 khi Singapore giành được quyền tự trị trong Đế quốc Anh với tên gọi Quốc gia Singapore. Lúc bấy chức vụ này được Toàn quyền Singapore, sau đó là ngài Yang di-Pertuan Negara (nguyên thủ quốc gia) bổ nhiệm. Tên gọi này vẫn được giữ nguyên sau khi Singapore sáp nhập với Liên bang Malaya, Sarawak và Bắc Borneo và trở thành một bang trong Liên bang Malaysia trong giai đoạn 1963–1965 và kể cả sau khi nước này giành độc lập năm 1965.
Thủ tướng đầu tiên của Singapore độc lập là ông Lý Quang Diệu, cầm quyền từ năm 1959 đến năm 1990. Người kế nhiệm ông Lý là Goh Chok Tong đã bổ nhiệm ông làm Bộ trưởng Cao cấp tại Văn phòng Thủ tướng. Sau khi ông Goh mãn nhiệm, ngày 12 tháng 8 năm 2004, con trai ông Lý là Lý Hiển Long lên đảm nhiệm chức vụ này. Ông Goh được chỉ định làm Bộ trưởng Cao cấp, còn ông Lý làm Bộ trưởng Cố vấn. Năm 2011, ông Lý và ông Goh đều từ nhiệm.
Danh sách các Thủ tướng Singapore (từ 1959 đến nay)
Thời kỳ tự trị (1959–1965)
Ảnh | Tên (Năm sinh-Năm mất) Hạt bầu cử | Nhiệm kỳ | Đảng | Phó Thủ tướng | Số ngày | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Lý Quang Diệu (1923–2015) Tanjong Pagar SMC | 3 tháng 6 năm 1959 | 9 tháng 8 năm 1965 | Đảng Hành động Nhân dân | Đỗ Tiến Tài | 6 năm 67 ngày | |
1959, 1963 |
Cộng hòa Singapore (1965 đến nay)
Ảnh | Nhiệm kỳ | Đảng | Phó Thủ tướng | Số ngày | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Lý Quang Diệu (1923–2015) Tanjong Pagar GRC | 9 tháng 8 năm 1965 | 28 tháng 11 năm 1990 | Đảng Hành động Nhân dân | Đỗ Tiến Tài (1959–1968) Ngô Khánh Thụy (1968–1985) S. Rajaratnam (1980–1985) Ngô Tác Đống (1985–1990) | 25 năm, 111 ngày | |
1968, 1972, 1976, 1980, 1984, 1988 | |||||||
Thủ tướng đầu tiên của Singapore, đồng thời là người trẻ nhất được bầu làm thủ tướng khi mới 35 tuổi. Ông cũng là Thủ tướng Singapore tại vị lâu nhất từ trước đến nay. Ông Lý được xem là người có công phát triển và hiện đại hóa nền kinh tế đất nước, và đưa quốc đảo này từ một cựu thuộc địa Anh tiến lên thế giới thứ nhất. Với sự hỗ trợ của Bộ trưởng Quốc phòng Goh Keng Swee, ông đã đưa ra chương trình Quân dịch (NS). Ông cũng giới thiệu chính sách 'Dừng-ở-Hai' để giảm đà tăng dân số. Dù vậy, kế hoạch 'Bà Mẹ Cử nhân' của chính phủ đã thất bại nặng nề. Dưới sự dẫn dắt của ông, đảng PAP đã giành thắng lợi bầu cử 8 lần liên tiếp | |||||||
2 | Ngô Tác Đống (1941–) ĐB hạt Marine Parade GRC | 28 tháng 11 năm 1990 | 12 tháng 8 năm 2004 | Đảng Hành động Nhân dân | Lý Hiển Long (1990–2003) Vương Đỉnh Xương (1990–1993) Trần Khánh Viêm (1995–2003) | 13 năm, 258 ngày | |
1991, 1997, 2001 | |||||||
Thủ tướng thứ hai của Singapore. Ông có công đưa ra nhiều chính sách quan trọng và thành lập nhiều cơ quan lớn, trong đó có chương trình Medisave, tuyển chọn ĐBQG không qua bầu cử (NCMP), các Ủy ban trong Nghị viện, các hạt bầu cử liên danh (GRC), tuyển chọn ĐBQH qua đề cử, chính sách Hạn chế Phương tiện, Bầu cử chức danh Tổng thống và Chương trình Singapore 21. Tuy vậy, nhiệm kỳ của ông lại bị phủ bóng đen bởi nhiều biến cố lớn: khủng hoảng tài chính châu Á 1997, đe dọa khủng bố với âm mưu đánh bom các tòa đại sứ Singapore năm 2001, suy giảm kinh tế toàn cầu 2001-2003, và sự bùng nổ của dịch SARS. Ông cũng đưa ra chương trình 'Phần thưởng sinh con' để tăng tỷ lệ sinh tự nhiên. Trước khi lên nắm quyền Thủ tướng, ông đã từng đảm nhiệm nhiều vị trí khác nhau trong Nội các Singapore, như: Quốc vụ khanh Cao cấp về Tài chính, các Bộ trưởng Công thương, Y tế, Quốc phòng và Phó thủ tướng. | |||||||
3 | Lý Hiển Long (1952–) Ang Mo Kio GRC | 12 tháng 8 năm 2004 | 15 tháng 5 năm 2024 | Đảng Hành động Nhân dân | Trần Khánh Viêm (2004–2005) S. Jayakumar (2004–2009) Hoàng Căn Thành (2005–2011) Trương Chí Hiền (2009–2019) Tharman Shanmugaratnam (2011–2019) Vương Thụy Kiệt (2019-2024) Hoàng Tuần Tài (2022–2024) | 19 năm, 277 ngày | |
2006, 2011, 2015, 2020 | |||||||
Thủ tướng thứ ba của Singapore. Ông đã đưa ra chương trình làm việc 'Năm-Ngày' cho công chức nhà nước, với hy vọng gia tăng tỷ lệ sinh nở. Một trong những thành công của ông là đề xuất xây dựng 2 tổ hợp du lịch nghỉ dưỡng kết hợp. Hai dự án trên đã mang lại đòn bẩy mạnh mẽ cho nền kinh tế đất nước. Năm 2010 Singapore đăng cai Thế vận hội Giới trẻ mùa hè đầu tiên. Về xã hội, ông đã bỏ xếp loại các trường học, đồng thời chủ trì giải quyết vấn nạn khói cho cháy rừng và dịch cúm tồi tệ nhất từ trước đến nay. Trước khi lên nắm quyền, ông đã từng giữ chức vụ Phó Thủ tướng (1991–2004), các vị trí Bộ trưởng Tài chính, và Công thương. |
Thủ tướng hiện còn sống
Từ ngày 15 tháng 5 năm 2024, có hai nguyên Thủ tướng còn sống là Ngô Tác Đống và Lý Hiển Long. Nguyên Thủ tướng qua đời gần đây nhất là Lý Quang Diệu vào ngày 23 tháng 3 năm 2015 ở tuổi 92. Dưới đây là bảng tổng hợp các nguyên thủ tướng còn sống được xếp theo thứ tự nhiệm kỳ:
Tên | Nhiệm kỳ | Ngày sinh |
---|---|---|
Ngô Tác Đống | 20 tháng 5, 1941 (83 tuổi) | |
Lý Hiển Long | 10 tháng 2, 1952 (72 tuổi) |
Danh sách các phó thủ tướng
Phó thủ tướng là chức vụ cao thứ hai, đồng thời là Bộ trưởng cao cấp trong Nội các chính phủ. Phó thủ tướng cũng có quyền đảm nhiệm vai trò Quyền thủ tướng khi Thủ tướng đương nhiệm tạm thời vắng mặt.
Hai vị Tổng thống và Thủ tướng đương nhiệm Tony Tan và Lý Hiển Long đã từng làm Phó thủ tướng trong chính phủ của Goh Chok Tong (1990–2004). Hiện tại, các phó thủ tướng đương nhiệm là các ông Teo Chee Hean và Tharman Shanmugaratnam.
Xem thêm
- Văn phòng Thủ tướng (Singapore)
- Nội các Singapore
Liên kết ngoài
- Văn phòng Thủ tướng Singapore