Pietro Lando

Pietro Lando
Pietro Lando portresi Ressam:Tintoretto

Venedik Cumhuriyeti Doçesi (78.) Doge di Venezia
Hüküm süresi	19 Ocak 1539 – 9 Kasım 1545 6 yıl 9 ay 21 gün
Önce gelen	Andrea Gritti
Sonra gelen	Francesco Donato

Doğum	1462 Venedik
Ölüm	9 Kasım 1545 (yaş: 82) Venedik
Defin	Günümüzde bulunmayan yıkılmış Sant'Antonio di Castello Kilisesi, Venedik
Eş(ler)i	Maria Pasqualigo
Çocuk(lar)ı	İki erkek çocuk
Babası	Giovanni Lando
Annesi	Stella Foscari

Pietro Lando (1462 - 9 Kasım 1545 ), 1539–1545 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 78'inci dükadır. 28 Aralık 1538'de Doçe Andrea Gritti'nin ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 19 Ocak 1539'da tahta çıktı. 6 yıl 9 ay 20 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lük saltanatından sonra 9 Kasım 1545'te 82 yaşında Venedik'te öldü.

Hayatı

Doçe olmadan önce

Venedik yüksek tabakası mensupları olan Giovanni Lando ve Stella Foscari'nin oğluydu. Eğitiminde, diğer aristokratik Venedikli gençler gibi, klasik Yunan Eflatun felsefesi incelemeleri ağırlıklı oldu. Gençliğinde birçok Venedikli gibi Yakın ve Orta Doğu'da deniz ticaretinde çalıştı.

Venedik'e döndükten sonra önce hukukçu-avukat olarak işe başladı. Sonra Vatikan'a Papalık Devleti nezdinde Venedik Cumhuriyeti elçisi olarak gönderildi. Bu görevden sonra Venedik donanması komutanı (kaptan-general) olarak tayin edildi ve bu yüksek görevi başarılı olarak ifa etti. 1509'da Papalık Devleti orduları ile Faenza'da bir muharabe sırasında esir oldu. Papalık devleti zindanlarında üç yıl tutuklandı. Ancak 1512'de salıverildi. Bu tutuklama ve Papalık zindanlarında gördüğü kötü muamele yüzünden bundan sonra epeyce zaman evine inzivaya çekildi.

Sonra Venedik Cumhuriyeti'ne bağlı Padova'ya podestà olarak tayin edildi. Bu görevde iken Padova Üniversitesi'nde çok kalıcı reformlar yaptı. 1534'te Venedik Cumhuriyeti'nin önemli devlet görevlerinden biri olan "San Marco Proküratöorü (Başssavcı)" görevine getirildi. Bu görevi yaparken Doçe Andrea Gritti'ye yakınlığı ile tanındı. 268 Aralık 1538'de Gritti ölünce doçe olmaya en favori aday olarak görülmekteydi.

Doçelik dönemi

Gerçekten "doçe seçmenler konseyi" tarafından 19 Ocak 1539'da "doçe" olarak seçildi. Geleneksel yeni "doçe" seçilme kamu eğlenceleri, dört kişinin ölümüne sebep olan bir paralı katil olayı dolayısıyla gecikti ama katil yakalanıp idam edilince gecikmiş eğlenceler yapıldı.

Venedik Doçe'si olduğu zaman 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı devam etmekte idi. Osmanlı orduları Venedik'in doğu komşusu olan Dalmaçya kıyılarını ve hinderland arazilerini ellerine geçirmişlerdi. Bu savaş içinde Lando daha "doçe" olmadan Osmanlı donanması 28 Eylül 1538'de Preveze Deniz Savaşı'nı kazanmıştı ve Osmanlı Kaptan-ı Deryası Barbaros Hayreddin birçok Venedik elinde bulunan Ege Denizi adalarını ve Mora yarımadasında bulunan Venedik kıyı kalelerini eline geçirmişti. Pietro Lango Vendeik Cumhuriyeti '"doçe"'si olarak bu savaşa sona vermek için 1540'ta Osmanlı Devleti ve I. Süleyman ile, içinde birçok Venedik aleyhinde madde ihtiva eden bir antlaşma imzalaması gerekti. Bu antlaşma ile Venedik Mora kıyılarında bulunan kalelerini kaybetti; Mora yarımadasından tümüyle çekilmeyi taahhüt etti ve ayrıca yüksek bir tazminat ödemeyi kabul etti.

1539'da ve 1543'te havanın tarım için elverişli olmaması yüzünden birçok kırsal arazide yaşayan köylü ve şehirlerde yaşayan fakir düşük tabaka halk mensupları büyük açlık çektiler. Bu nedenle Venedik'te Lando hiç sevilmeyen bir "daco" niteliği kazandı.

1544'te Papalığın İtalya'da engizisyon araştırmaları ve muhakemeleri uygulamak istemesi dolayısıyla Papalık ile Venedik arasında bir anlaşmazlık çıktı. Venedik Cumhuriyeti, İtalya'da epeyce büyük bir arazinin de hükümdarlığını yapan Katolik Papası ve kilisesinin kendi topraklarında nüfuz kazanmasını istemediği için İtalya engizisyonunun Venedik Cumhuriyeti topraklarında uygulanmasını yasakladı.

Lando yaşlandıktan sonra hükûmet etmeyi kendi başına hiç danışman dinlemeden yapması hakkında çok şikayetler ve söylentiler şehirde ortaya çıkmaya başladı. Venedik Cumhuriyeti devlet ileri gelenleri onu ileri yaştan dolayı bunaklaması nedeniyle Doçe tahtından indirmeyi düşünmeye başladıkları belgelenmiştir. Fakat 82 yaşında iken 9 Kasım 1545'te öldü. Mezarı Sant'Antonio di Castello Kilisesinde idi ama bu kilise 1807'de yıkıldığı için günümüzde Venedik'te bulunmamaktadır.

Ayrıca bakınız

Venedik Cumhuriyeti
Venedik doçeleri listesi

Kaynakça

Dış kaynaklar

Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)
da Mosto, Andrea (1983), Dogi di Venezia nella vita pubblica e privata. Floransa:A. Martello (İtalyanca)
Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca)

Dış bağlantılar

"Lando, Pietro" maddesi, Yayıncı:Treccani la Cultura Italiana, (2004) Dizionario Biografico degli Italiani - Cilt:63 Online:[1] 3 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

Resmî unvanlar
Önce gelen: Andrea Gritti	Venedik Doçesi 1539 – 1545	Sonra gelen: Francesco Donato

Venedik Doçeleri

Bizanslılar Dönemi (697–737)
Paolo Lucio Anafesto (697–717) • Marcello Tegalliano (717–726) • Orso Ipato (726–737)

Magistri Militum Rejimi (738–742)
Domenico Leoni • Felice Cornicola • Teodato Ipato • Gioviano Cepanico • Giovanni Fabriciaco

Dukalık Dönemi (742–1148)
8. yüzyıl	Teodato İpato* (742–755) • Galla Lupanio* (755–756) • Domenico Monegario* (756–764) • Maurizio Galbaio (764–787) • Giovanni Galbaio* (787–804)
9. yüzyıl	Obelerio degli Antenori† (804–811) • Angelo Participazio (811–827) • Giustiniano Participazio (827–829) • I. Giovanni Participazio (829–837) • Pietro Tradonico (837–864) • I. Orso Participazio (864–881) • II. Giovanni Participazio* ((864–881))(887-888) • I. Pietro Candiano (887) • Pietro Tribuno (888–912)
10. yüzyıl	II. Orso Participazio (912–932) • II. Pietro Candiano (932–939) • Pietro Participazio (939–942) • III. Pietro Candiano (942–959) • IV. Pietro Candiano† (959–976) • I. Pietro Orseolo♦ (976–978) • Vitale Candiano♦ (978–979) • Tribuno Memmo (979–991) • II. Pietro Orseolo (991–1009)
11. yüzyıl	Ottone Orseolo* (1009–1026) • Pietro Centranico* (1026–1032) • Domenico Flabanico (1032–1043) • I. Domenico Contarini (1043–1071) • Domenico Selvo* (1071–1084) • Vitale Falier (1084–1096) • I. Vitale Michiel (1096–1102)
12. yüzyıl	Ordelafo Faliero (1102–1117) • Domenico Michele (1117–1130) • Pietro Polani (1130–1148)
*tahttan indirilme † idam edilme veya suikastle ölüm ‡ savaşta ölüm ♦ tahttan feragat etme

Cumhuriyet Dönemi (1148–1797)
12. yüzyıl	Domenico Morosini (1148–1156) • II. Vitale Michiel (1156–1172) • Sebastiano Ziani (1172–1178) • Orio Mastropiero (1178–1192) • Enrico Dandolo (1192–1205)
13. yüzyıl	Pietro Ziani (1205–1229) • Jacopo Tiepolo (1229–1249) • Marino Morosini (1249–1252) • Renier Zen (1252–1268) • Lorenzo Tiepolo (1268–1275) • Jacopo Contarini (1275–1280) • Giovanni Dandolo (1280–1289) • Pietro Gradenigo (1289–1311)
14. yüzyıl	Marino Zorzi (1311–1312) • Giovanni Soranzo (1312–1328) • Francesco Dandolo (1328–1339) • Bartolomeo Gradenigo (1339–1342) • Andrea Dandolo (1342–1354) • Marin Falier† (1354–1355) • Giovanni Gradenigo (1355–1356) • Giovanni Dolfin (1356–1361) • Lorenzo Celsi (1361–1365) • Marco Cornaro (1365–1367) • Andrea Contarini(1367–1382) • Michele Morosini (1382–1382) • Antonio Venier (1382–1400)
15. yüzyıl	Michele Steno (1400–1413) • Tommaso Mocenigo (1413–1423) • Francesco Foscari* (1423–1457) • Pasquale Malipiero (1457–1462) • Cristoforo Moro (1462–1471) • Niccolò Tron (1471–1473) • Niccolò Marcello (1473–1474) • Pietro Mocenigo (1474–1476) • Andrea Vendramin (1476–1478) • Giovanni Mocenigo (1478–1485) • Marco Barbarigo (1485–1486) • Agostino Barbarigo (1486–1501)
16. yüzyıl	Leonardo Loredan (1501–1521) • Antonio Grimani (1521–1523) • Andrea Gritti (1523–1538) • Pietro Lando (1538–1545) • Francesco Donato (1545–1553) • Marcantonio Trevisan (1553–1554) • Francesco Venier (1554–1556) • Lorenzo Priuli (1556–1559) • Girolamo Priuli (1559–1567) • Pietro Loredan (1567–1570) • I. Alvise Mocenigo (1570–1577) • Sebastiano Venier (1577–1578) • Niccolò da Ponte (1578–1585) • Pasquale Cicogna (1585–1595) • Marino Grimani (1595–1606)
17. yüzyıl	Leonardo Donato (1606–1612) • Marcantonio Memmo (1612–1615) • Giovanni Bembo (1615–1618) • Nicolò Donato (1618–1618) • Antonio Priuli (1618–1623) • Francesco Contarini (1623–1624) • I. Giovanni Cornaro (1624–1630) • Nicolò Contarini (1630–1631) • Francesco Erizzo (1631–1646) • Francesco Molin (1646–1655) • Carlo Contarini (1655–1656) • Francesco Cornaro (1656–1656) • Bertuccio Valiero (1656–1658) • Giovanni Pesaro (1658–1659) • II. Domenico Contarini (1659–1674) • Nicolò Sagredo (1674–1676) • Alvise Contarini (1676–1683) • Marcantonio Giustinian (1683–1688) • Francesco Morosini(1688–1694) • Silvestro Valiero(1694–1700) • II. Alvise Mocenigo(1700–1709)
18. yüzyıl	II. Giovanni Cornaro (1709–1722) • III. Alvise Mocenigo (1722–1732) • Carlo Ruzzini (1732–1735) • Alvise Pisani (1735–1741) • Pietro Grimani (1741–1752) • Francesco Loredan (1752–1762) • Marco Foscarini (1762–1763) • IV. Alvise Mocenigo (1763–1779) • Paolo Renier (1779–1789) • Ludovico Manin (1789–1797)
† Marino Falier (1354–55) vatana ihanet ile suçlanmış, yargılanmış ve idam edilmiştir. * Francesco Foscari (1423–57)Onlar Konseyi tarafından Doçe'likten hal edilmiştir. * Ludovico Manin Fransa Devrimi İtalya ordusu komutanı Napolyon Bonapart tarafından tahttan indirilip Venedik Cumhuriyeti ortadan kaldırılmıştır.