Pedro Armendáriz

Pedro Armendáriz
Ilustracja
Pedro Armendáriz w filmie Trzej ojcowie chrzestni (1948)
Data i miejsce urodzenia

9 maja 1912
miasto Meksyk

Data i miejsce śmierci

18 czerwca 1963
Los Angeles

Zawód

aktor

Współmałżonek

Carmelita Bohr (1938–1963; jego śmierć)

Lata aktywności

1935–1963

Multimedia w Wikimedia Commons

Pedro Armendáriz (ur. 9 maja 1912 w mieście Meksyk, zm. 18 czerwca 1963 w Los Angeles) – meksykański aktor filmowy, będący czołową postacią tzw. złotego wieku kina meksykańskiego lat 40. XX w. Występował z powodzeniem zarówno w filmach meksykańskich, jak i hollywoodzkich, m.in. Pozdrowieniach z Rosji (1963).

Życiorys

Pochodził z rodziny o korzeniach meksykańsko-amerykańskich. Przez większość życia mieszkał w Stanach Zjednoczonych. Wystąpił w ponad 100 filmach. Znany był również na arenie międzynarodowej ze swojego charakterystycznego wyglądu: zielonych oczu, wąsów i kapelusza.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 14. MFF w Cannes (1961). Jego syn Pedro Armendáriz Jr. również został aktorem.

Aktor popełnił samobójstwo w wieku 51 lat po czteroletniej walce z rakiem szyi. Dokonał tego z broni palnej w szpitalu UCLA w Los Angeles, gdy opiekująca się nim żona wyszła na chwilę po jedzenie[1]. Do choroby przyczynił się prawdopodobnie udział Armendáriza w filmie Zdobywca (1956), kręconego w stanie Utah, w sąsiedztwie stanu Nevada, na terenie którego przeprowadzano testy atomowe, co spowodowało, że realizatorzy filmu byli wystawieni na działanie promieniotwórczych toksyn. W ciągu kolejnych 25 lat po nakręceniu filmu na raka zachorowało 91 z liczącej 220 członków ekipy. Spośród nich zmarło 46 osób, w tym odtwórcy głównych ról John Wayne i Susan Hayward, a także reżyser Dick Powell.

Armendáriz był już chory podczas realizacji Pozdrowień z Rosji. Zmarł jeszcze w trakcie zdjęć w czerwcu 1963 (premiera odbyła się w październiku). W scenie strzelaniny w pociągu zastępuje go dubler. Na udział w filmie zgodził się znosząc wielki ból, podobno tylko po to, by zapewnić rodzinie finansowe zasoby po swej śmierci[2].

Wybrana filmografia

  • Pozdrowienia z Rosji (1963) jako Kerim Bey
  • Kapitan Sindbad (1963) jako El Kerim
  • Przybycie Tytanów (1962) jako Cadmo
  • Franciszek z Asyżu (1961) jako sułtan
  • Wspaniały kraj (1959) jako Cipriano Castro
  • Diane (1956) jako Franciszek I
  • Zdobywca (1956) jako Jamuga
  • Brutal (1952) jako Pedro
  • Fort Apache (1948) jako sierżant Beaufort
  • Trzej ojcowie chrzestni (1948) jako Pedro „Pete” Roca Fuerte
  • Maria Candelaria (1944) jako Lorenzo Rafael

Przypisy

  1. Patricia Ontiveros: Pedro Armendáriz’s suicide: The tragic story of his untimely death. Mundo Now. [dostęp 2024-02-23]. (ang.).
  2. George Simpson: Sean Connery's James Bond co-star shot himself before From Russia With Love had wrapped. Express, 07.05.2023. [dostęp 2024-02-23]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Pedro Armendáriz w bazie IMDb (ang.)
  • Pedro Armendáriz w bazie Filmweb
  • ISNI: 0000000122814070
  • VIAF: 69118275
  • LCCN: no92010148
  • GND: 133445534
  • BnF: 13929929x
  • SUDOC: 059176458
  • SBN: RAVV089051
  • NKC: ola2002146948
  • BNE: XX959025
  • NTA: 073587974
  • BIBSYS: 5034920
  • PLWABN: 9810622112705606
  • NUKAT: n2008114144
  • J9U: 987007452764005171
  • CANTIC: a11261328
  • CONOR: 121992803
  • KRNLK: KAC2020O0445
  • NE.se: pedro-armendariz
  • Catalana: 0005201
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 3904