Kraje podwójnie śródlądowe

Kraje podwójnie śródlądowe − państwa, które nie posiadają dostępu do morza i graniczą wyłącznie z państwami śródlądowymi.

Obecne państwa podwójnie śródlądowe

Współcześnie istnieją dwa tego typu państwa na świecie^[1]:

• Liechtenstein − graniczący z Austrią i Szwajcarią. Liechtenstein stał się państwem podwójnie śródlądowym po proklamowaniu niepodległości przez Państwo Słoweńców, Chorwatów i Serbów 29 października 1918 roku, czyli odłączeniu się od Austro-Węgier. 12 marca 1938 roku Austria została wcielona do III Rzeszy, w związku z tym Liechtenstein uzyskał sąsiada z dostępem do morza. 27 kwietnia 1945 roku, przed upadkiem III Rzeszy, został utworzony Rząd Austrii, na czele której stanął Karl Renner. W związku z tym Liechtenstein ponownie został państwem podwójnie śródlądowym.
• Uzbekistan – graniczący z Afganistanem, Kazachstanem, Kirgistanem, Tadżykistanem i Turkmenistanem.

Dawne państwa podwójnie śródlądowe

Przed 1871 rokiem, czyli przed zjednoczeniem Niemiec przykładami takich państw były:

• Wolne Miasto Frankfurt (w 1866 wcielony do Prus)
• Wielkie Księstwo Hesji
• Landgrafostwo Hesji-Homburg (w 1866 roku podzielony między Wielkie Księstwo Hesji i Prusy)
• Księstwo Lichtenberg (w 1834 roku wcielone do Prus)
• Księstwo Nassau (w 1866 roku wcielone do Prus)
• Księstwo Reuss-Greiz
• Księstwo Waldeck i Pyrmont
• Królestwo Wirtembergii

W 1921 r. funkcjonowało krótko samozwańcze państwo:

• Palatynat Litawski – graniczący z Austrią i Węgrami, pozbawionymi już wówczas dostępu do morza. Proklamowany 4 października 1921, nieuznany przez żadne państwo świata, został do 30 listopada 1921 ostatecznie wcielony do Austrii.

Terytorium potrójnie śródlądowe

Terytorium graniczące wyłącznie z terytoriami lub państwami podwójnie śródlądowymi. W praktyce nie zostało nigdy udokumentowane występowanie takiego terytorium, chociaż pewne warunki spełniały: Dzielnica 1 Wiednia znajdująca się w latach 1945–1955 pod wspólną kontrolą 4 mocarstw USA, Wielkiej Brytanii, Francji i ZSRR oraz sektor francuski obejmujący dzielnice: 6, 14, 15 i 16. Obydwie te jednostki graniczyły z sektorami (terytoriami zależnymi): amerykańskim, brytyjskim i radzieckim, które z kolei granicząc ze śródlądową radziecką strefą okupacyjną Austrii, można uznać za terytoria potrójnie śródlądowe.

Przypisy