Język średnio-dolno-niemiecki
Pismo/alfabet | łacińskie |
Klasyfikacja genetyczna |
|
Kody języka |
ISO 639-3 | gml |
IETF | gml |
Glottolog | midd1318 |
W Wikipedii |
|
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Język średnio-dolno-niemiecki (niem. Mittelniederdeutsch) – etap rozwoju języka dolnoniemieckiego pomiędzy starosaksońskim a współczesnym. Powstał ze starosaksońskiego po XII wieku[1].
Język średnio-dolno-niemiecki to nazwa przyjęta dla dialektów używanych w okresie 1150 – 1650 na północ od granicy zasięgu staro-wysoko-niemieckiej przesuwki spółgłoskowej (althochdeutsche Lautverschiebung)[2]. Pod koniec XIII wieku kancelarie nowo powstałych miast północnoniemieckich przechodzą z łaciny na dolnoniemiecki. Jednak już od połowy XIV wieku w niektórych kancelariach zaczyna być używany język wysokoniemiecki[2]. Język średnio-dolno-niemiecki był używany przez handlowy związek miast hanzeatyckich, czyli Hanzę. Dolnoniemiecki język pisany był wówczas językiem znanym w całej Europie Północnej. Cechy charakterystyczne języka Hanzy to m.in.: brak staro-wysoko-niemieckiej przesuwki (dat, rike zamiast das, reich), brak dyftongizacji (up zamiast auf)[3].
Do najważniejszych zabytków pisanych należy Sachsenspiegel („Zwierciadło saskie”), w którym Eike von Reptow zapisał ówczesne prawo krajowe jego ojczyzny[2][4].
Wraz z upadkiem Hanzy ok. r. 1500 język średnio-dolno-niemiecki zaczyna tracić na znaczeniu. Nowy impuls uzyskał w okresie Reformacji, jednak po roku 1650 mówiony język dolnoniemiecki istniał już tylko w komunikacji prywatnej[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Saskia Pronk-Tiethoff: The Germanic loanwords in Proto-Slavic. Rodopi, 2013-10-25, s. 12. ISBN 94-012-0984-7.
- ↑ a b c Norbert Morciniec: Historia języka niemieckiego. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut, 2021, s. 93. ISBN 978-83-7977-607-8.
- ↑ a b Norbert Morciniec: Historia języka niemieckiego. Wrocław 2021, s. 94.
- ↑ Astrid Stedje: Deutsche Sprache gestern und heute. 5. Aufl. München: Wilheöm Fink Verlag, 1989, s. 108. ISBN 3-7705-2514-0.
- Język pragermański nie jest językiem germańskim, ale przodkiem wszystkich języków germańskich
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Kod ISO 639-3.
- ↑ a b Uznawany za osobny język z kodem ISO 639-1.
- ↑ Nie mylić z językiem lotaryńskim (oïl).
- ↑ Kod ISO 639-2.
- Britannica: topic/Middle-Low-German
- SNL: middelnedertysk