Józef Łowiński

Pełne imię i nazwisko

Józef Stanisław Łowiński

Data i miejsce urodzenia

16 listopada 1902
Warszawa

Data śmierci

17 maja 1976

Narodowość

polska

Alma mater

Politechnika Warszawska

Praca

Styl

modernizm
socrealizm

Biuro

Biuro Odbudowy Stolicy

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Stanisław Łowiński, ps. „Byliński”, „Stanisław” (ur. 16 listopada 1902 w Warszawie, zm. 17 maja 1976^[a] tamże)^[2]^[3] – polski architekt, uczestnik powstania warszawskiego.

Życiorys

Ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1930 uzyskał dyplom inżyniera architekta^[2]. Następnie podjął pracę w wyuczonym zawodzie.

W okresie międzywojennym należał do Stowarzyszenia Architektów Rzeczypospolitej Polskiej (SARP). Był członkiem Oddziału Warszawskiego. Zasiadał także w Kolegium Sekretarzy Konkursowych SARP^[2]. Po II wojnie światowej był sekretarzem Zarządu Okręgowego organizacji w kadencji 1945–1946.

Od początku okupacji niemieckiej Polski przyłączył się do konspiracyjnego ruchu oporu. Był podporucznikiem rezerwy saperów Wojska Polskiego^[3]. Wstąpił do Armii Krajowej. Posługiwał się pseudonimami „Byliński” i „Stanisław”^[3]. Miał przydział do I Obwodu „Radwan”. Podczas powstania warszawskiego został skierowany do Wojskowej Służby Ochrony Powstania (WSOP) do plutonu saperów w batalionie „Bełt”^[3]. Po kapitulacji powstania opuścił Warszawę z ludnością cywilną.

W 1945 – jeszcze przed końcem wojny – rozpoczął pracę w Biurze Odbudowy Stolicy. Objął w nim kierownictwo pracowni „Saska Kępa”^[2]. W późniejszych latach pracował w innych biurach architektoniczno–projektowych. Sporadycznie zajmował się publicystyką branżową. Za swoje osiągnięcia zawodowe otrzymał wiele odznaczeń państwowych i resortowych^[2].

Małżeństwo i dzieci

8 listopada 1928 w warszawskim kościele Wszystkich Świętych poślubił Helenę z d. Grigoriew (1904–1993)^[1]. Miał z nią dwie córki: Małgorzatę i Annę^[4]. Obie ukończyły Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. W końcu lat 30. małżonkowie zamieszkali na warszawskiej Saskiej Kępie przy ul. Czeskiej^[4].

Dokonania

Kamienica Tarasewiczów w Warszawie przy ul. Grzybowskiej 37 (1936–1937, zburzona w 2019) – współautor: Jerzy Ostrowski^[5]
Kościół św. Andrzeja Boboli w Warszawie na Saskiej Kępie (1939–1946) – autor projektu pierwotnego: Piotr Lubiński, współautor projektu zmodyfikowanego po 1945: Jan Bogusławski^[4]
Kino „Praha” w Warszawie (1947–1949) – współautor: Jan Bogusławski (Nagroda KUA II stopnia, 1956)
Odbudowa pałacyku Kisiel-Kiślańskiego – siedziby ambasady Norwegii w Warszawie przy ul. Chopina 2A (1947–1950) – współautor Jan Bogusławski
Odbudowa Pałacu Chodkiewiczów (Dom Rzemiosł) w Warszawie przy ul. Miodowej 14 (1948–1949) – współautor Jan Bogusławski
Biurowiec „Orbisu” (tzw. dom pod Globusem)^[6] (1949–1951) – współautorzy: Lech Tomaszewski, Jan Bogusławski, współpraca: Jan Stanisław Pełka

Konkursy

Projekt świątyni p.w. Opatrzności Bożej w Warszawie (1932) – współautor: Leonard Tomaszewski^[7]
Projekt na rozplanowanie terenów Pola Mokotowskiego i folwarku Rakowiec wraz z przyległymi terenami w Warszawie (1934) – współautor: Leonard Tomaszewski (nagroda równorzędna)
Projekt planu zabudowy bloku w Warszawie zamkniętego ulicami Suchą, Koszykową, Topolową i 6 Sierpnia (1934) – współautorzy: Stanisław Fiszer, Zdzisław Henryk Szulc (zakupiony)
Projekt „Domu Zdrojowego” w Juracie (1935) – współautor: Stanisław Fiszer (III nagroda)
Projekt rozplanowania osiedla mieszkaniowego na 10000 mieszkańców na Paluchu, ówcześnie pod Warszawą (1935) – współautorzy: Stefan Moldzyński, Bohdan Nowak (IV nagroda)
Projekt mostu im. Marszałka Piłsudskiego w Warszawie na przedłużeniu ul. Karowej (1937) – współautorzy: Ernest Knester i Stanisław Fiszer (zakupiony)
SARP nr 131 – Projekt urbanistyczny i koncepcyjny gmachu centrali Pocztowej Kasy Oszczędności w Warszawie (1946) - współautorzy: Stefan Koziński, Kazimierz Goławski (IV nagroda równorzędna)
Projekt usytuowania zespołu gmachów Centrali „Społem” i PZUW w Warszawie (1947) – współautor: Jan Bogusławski (II nagroda równorzędna)
SARP nr 163 – Projekt rozwiązania architektonicznego budynku kinoteatru na Pradze w Warszawie (1948) – współautor: Jan Bogusławski (zakupiony)
SARP nr 165 – Projekt Powszechnego Domu Towarowego w Warszawie (1948) – współautor: Jan Bogusławski (II nagroda)
SARP nr 182 – Projekt ukształtowania przestrzennego ośrodka uniwersyteckiego w Łodzi (1949) – współautor: Leonard Tomaszewski (I i II nagroda)
Projekt Placu Centralnego w Warszawie (1953) – współautorzy: Konstanty Kokozow, Mikołaj Kokozow, Leonard Tomaszewski i Jerzy Wasilewski (wyróżnienie równorzędne)
Projekt urbanistyczno–architektoniczny fragmentu śródmieścia Gdańska (1953) – współautorzy: Wiesław Nowak, Leonard Tomaszewski i Władysław Strumiłło (wyróżnienie)
Projekt stadionu międzydzielnicowego na Pradze w Warszawie (1954) – współautorzy: Danuta Bredy-Brzuchowska, Julian Brzuchowski, Jan Mariański i Leonard Tomaszewski (II nagroda równorzędna)
SARP nr 208 – Projekt Akademii Muzycznej w Warszawie (1955) – współautor: Jerzy Górecki (wyróżnienie II stopnia równorzędne)
SARP/TUP nr 268 – Projekt koncepcyjny zagospodarowania przestrzennego zespołu osiedli Kraków-Bieńczyce (1959) – współautorzy: Krzysztof Moldzyński i Jerzy Przeradowski – (wyróżnienie II stopnia równorzędne)
Projekty przepraw mostowych przez Wisłę w Warszawie (1961) – współautorzy: Leonard Tomaszewski, Bogdan Kuś, Wiesław Rososiński, Aleksander Włodarz oraz Wacław Zalewski z zespołem (nagroda równorzędna za przeprawę mostową Łazienkowska oraz wyróżnienie równorzędne za przeprawę mostową Świętokrzyska)
Projekt koncepcyjny Pomnika Bohaterów Powstań Śląskich w Katowicach (1965) – współautorzy: Henryk Borys, Ryszard Fedorowski, Ewa Olszewska-Borys i Marta Wędrowska (II nagroda)
SARP nr 381 – Projekt zagospodarowania przestrzennego rejonu Dworca Wschodniego i dzielnicy mieszkaniowej „Szmulowizna” w Warszawie (1966) – współautorzy: Ryszard Fedorowski, Joanna Gucewicz, Zdzisław Jońca, Anna Łowińska-Fedorowska, Małgorzata Łowińska-Kozubowska i Stanisław Bolek (wyróżnienie II stopnia równorzędne)
Projekt architektoniczny zapory wodnej na Dunajcu w Niedzicy (1966) – współautorzy: Ryszard Fedorowski, Szymon Koszel i Witold Markiewicz (wyróżnienie I stopnia)
SARP nr 410 – Projekt Ośrodka Uniwersyteckiego w Poznaniu (1968) – współautorzy: Ryszard Fedorowski, Marcin Przyłubski, Anna Łowińska-Fedorowska i Mieczysław Zaroń (III nagroda)
Projekt zagospodarowania przestrzennego centrum Mińska Mazowieckiego (1970) – współautorzy: Anna Łowińska-Fedorowska, Ryszard Fedorowski i Mieczysław Zaroń (wyróżnienie II stopnia równorzędne)

Publikacje

Kawiarnie warszawskie, „Architektura”, nr 10, 1959, wyd. Arkady^[8]
Miejska komunikacja szynowa, wspoółautorzy: Ewaryst Sobolewski, Andrzej Sikorski, wyd. Arkady, 1971

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964)
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi (1950)^[9]
Brązowy Krzyż Zasługi
Medal 10-lecia Polski Ludowej^[10]
Srebrna odznaka „Odbudowa Warszawy”

Uwaga

↑ M. J. Minakowski w portalu „Genealogia potomków Sejmu Wielkiego” jako rok urodzin Józefa Stanisława Łowińskiego podaje 1977^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b Józef Stanisław Łowiński. sejm-wielki.pl. [dostęp 2024-06-20]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Józef Stanisław Łowiński. SARP. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d Powstańcze biogramy – Józef Łowiński. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Historia parafii. Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
↑ Kamienica Tarasewiczów. warszawa1939.pl. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
↑ Dom pod Globusem.... Mad White. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
↑ „Architektura i Budownictwo”, 1932. bcpw.bg.pw.edu.pl. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
↑ „Architektura”, nr 10, 1959. onebid.pl. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
↑ Nadanie odznaczeń państwowych 1950. prawo.pl. [dostęp 2024-06-18]. (pol.).
↑ Lista osób odznaczonych Medalem 10-lecia Polski Ludowej. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2024-06-20]. (pol.).