Ignacy Badeni

Ignacy Badeni
Data urodzenia

1786

Data i miejsce śmierci

3 stycznia 1859
Warszawa

Zawód, zajęcie

urzędnik, tłumacz i literat

Faksymile
Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów) Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie)
Teksty w Wikiźródłach
Nagrobek Ignacego Badeni na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Ignacy Badeni (ur. w 1786; zm. 3 stycznia 1859 w Warszawie) – członek Rady Stanu Królestwa Kongresowego w 1830[1], dyrektor Wydziału Wyznań i Oświecenia Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych, Duchownych i Oświecenia Publicznego Królestwa Polskiego w 1834 roku[2], radca stanu, dyrektor generalny Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w 1830 roku[3], członek Komisji Emerytalnej przy Radzie Stanu w 1829 roku[4], prezes Komisji Wojewódzkiej Województwa Sandomierskiego w latach 1817–1821[5][6], radca tajny rządu, właściciel ziemski, pisarz i tłumacz (z języka francuskiego i łaciny).

Zarys biograficzny

Urodził się w 1786 w rodzinie arystokratycznej pieczętującej się herbem Bończa, jego rodzicami byli rejent koronny Stanisław Adam Badeni i Katarzyna z hr. Stadnickich[7].

1 sierpnia 1812 wziął w krakowskim Kościele Mariackim ślub z Julią Agnieszką Colonna-Walewską, para doczekała się dwóch synów (Atanazy i Seweryn) i dwóch córek (Celina i Rozalia)[7].

Jako radca prefektury departamentu krakowskiego przystąpił do Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego w 1812 roku[8].

W latach 1826–1835 (z przerwą po powstaniu listopadowym) pełnił funkcję dyrektora finansowego (dyrektora funduszów duchownych i edukacyjnych) Komisji Rządowej Wyznań i Oświecenia Publicznego[9][7]. Następnie służył jako dyrektor wydziału administracji ogólnej w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych[7][10]. W latach 1837–1838 wystawił przy Placu Krasińskich w Warszawie okazały pałac dla swojej rodziny[11].

Odznaczony Orderem św. Stanisława I klasy oraz Orderem św. Włodzimierza III klasy[7]. Był członkiem honorowym Towarzystwa Naukowego Krakowskiego[7][12].

Zmarł 3 listopada 1859 w Warszawie, jest pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera pod katakumbami, rząd 1, miejsce 41)[7].

Grób Ignacego Badeniego na Starych Powązkach

Ważniejsze prace literackie[13]

Prace własne

  • Nekrolog dla Hugona Kołłątaia czytany na posiedzeniu publicznem Tow: Nauk: Krak: w dniu 15 lipca 1817. roku iako dniu, obchodzoney Rocznicy założenia Akademii Krakowskiey (wyd. 1818)
  • Dumania nad prawdą o duszy i Bogu (rozmyślania religijne, wyd. 1858)

Przekłady

  • Jean-Jacques-Auguste Nicolas – Badania filozoficzne o chrystyanizmie (fr. Études philosophiques sur le christianisme, wyd. org. 1842-45, wyd. tł. 1851)
  • Pierre-Ulric Dubuisson – Nadyr czyli Thamas Kouli Kan : tragedya w 5 aktach (fr. Nadir, ou Thamas-Kouli-Kan, tragédie en 5 actes et en vers, wyd. org. 1780, wyd. tł. 1851)
  • Autor nieznany (wiersz przypisywany Mikołajowi Kopernikowi) – Siedem gwiazd (łac. Septem sidera, wyd. tł. 1854)
  • Armand de Pontmartin – On perły szuka : powieść (wyd. tł. 1856)

Przypisy

  1. ↑ Obraz polityczny i statystyczny Królestwa Polskiego iaki był w roku 1830 przed dniem 29 listopada, Warszawa 1830, s. 20.
  2. ↑ Nowy kalendarzyk polityczny na rok 1834, Warszawa, s. 164.
  3. ↑ Obraz polityczny i statystyczny Królestwa Polskiego iaki był w roku 1830 przed dniem 29 listopada, Warszawa 1830, s. 26.
  4. ↑ Nowy Kalendarzyk Polityczny na Rok 1830, Warszawa 1829, s. 126.
  5. ↑ od kwietnia do czerwca 1817 roku p.o. prezesa
  6. ↑ Ireneusz Ihnatowicz, Andrzej Biernat, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003, s. 596.
  7. ↑ a b c d e f g Minakowski 2016 ↓.
  8. ↑ Dziennik Konfederacyi Jeneralnej Królestwa Polskiego. 1812, nr 4, s. 30.
  9. ↑ Faleński 1964 ↓, s. 100.
  10. ↑ Dynner 2014 ↓, s. 61.
  11. ↑ Kraushar 1925 ↓, s. 21-22.
  12. ↑ Kojsiewicz 1843 ↓, s. 330.
  13. ↑ Dane z katalogu BN

Bibliografia

  • GlennG. Dynner GlennG., Yankel's Tavern: Jews, Liquor, and Life in the Kingdom of Poland, Oxford University Press, 2014, ISBN 978-0-19-998851-8 [dostęp 2016-12-12]  (ang.).
  • Felicjan MedardF.M. Faleński Felicjan MedardF.M., Wspomnienia z mojego życia, KazimierzK. Budzyk i inni red., „Archiwum literackie”, VIII, podtytuł wydania: Miscellanea z pogranicza XIX i XX wieku, Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, 1964, s. 8-114, ISSN 0066-6904 [dostęp 2016-12-12]  (pol.).
  • FerdynandF. Kojsiewicz FerdynandF., Lista imienna Członków Towarzystwa naukowego krakowskiego z Uniwersytetem Jagiellońskim połączonego od roku 1815 do roku 1843, „Rocznik Towarzystwa Naukowego Krakowskiego”, II (XVII), 1843, s. 329-347 .
  • AleksanderA. Kraushar AleksanderA., Warszawa historyczna i dzisiejsza: zarysy kulturalno-obyczajowe, Wydaw. Zakładu narodowego imienia Ossolińskich, 1925 [dostęp 2016-12-12]  (pol.).
  • Marek JerzyM.J. Minakowski Marek JerzyM.J., Ignacy Badeni h. Bończa, [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [online], Sejm-Wielki.pl, 12 grudnia 2016 [dostęp 2016-12-12] .

Linki zewnętrzne

  • Dzieła Ignacego Badeniego w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000071861909
  • VIAF: 101655816
  • PLWABN: 9810658181605606
  • NUKAT: n00091484
  • LIH: LNB:BieV;=B2
  • WorldCat: viaf-101655816