Filatelistyka

Filatelistyka

Filatelistyka – rodzaj hobby polegającego na kolekcjonowaniu wszelkiego rodzaju walorów pocztowych (głównie znaczków pocztowych).

Filatelistyka powstała równocześnie z wprowadzeniem pierwszych znaczków pocztowych w 1840 r. Pierwsze stowarzyszenie zrzeszające filatelistów zorganizowano w Belgii w latach 50. XIX w., natomiast pierwsze polskie stowarzyszenie tego typu założono w Krakowie w 1893 r. W 1926 r. założono Międzynarodową Federację Filatelistyki, a w 1950 r. w Polsce powstał Polski Związek Filatelistów. Współcześnie liczbę osób zajmujących się filatelistyką szacuje się na około 200 mln[1].

Osobę zajmującą się tego rodzaju hobby nazywa się filatelistą. Nazwa ta powstała w 1864 r. i pochodzi z dwóch greckich wyrazów – philein i ateleia, których połączenie w dosłownym znaczeniu oznacza zamiłowanie do zbierania znaczków pocztowych. Autorem tego zestawienia był francuski kolekcjoner Georges Herpin.

Przedmiot zainteresowania

Pierwszy znaczek pocztowy Królestwa Polskiego, 1860

Zainteresowaniem filatelistów oprócz znaczków pocztowych cieszą się również:

  • koperty FDC
  • znaczki z pustopolami
  • nowodruki i czarnodruki
  • próby
  • makulatura
  • znaczki z przywieszkami.
  • datowniki okolicznościowe
  • całostki
  • całości pocztowe

Dzień Filatelisty

W Polsce filateliści mają swoje święto, które obchodzą 6 stycznia, jako Dzień Filatelisty. Data upamiętnia powołanie stowarzyszenia filatelistycznego, "Klubu Filatelistów", w 1893 roku w Krakowie (w czasach zaborów, na terenie Galicji)[2].

Ekspertyza filatelistyczna

Ważnym elementem dyscypliny jest ekspertyza filatelistyczna, czyli opinia pisemna wykonana przez eksperta filatelistycznego w zakresie badania oryginalności waloru filatelistycznego, wykonana w formie fotoatestu na specjalnie do tego przeznaczonym formularzu, lub w formie potwierdzenia poprzez umieszczenie na walorze filatelistycznym pieczęci imiennej oraz własnoręcznego podpisu.

Literatura filatelistyczna

Czasopisma

  • „Filatelista” wydawane przez Polski Związek Filatelistów (archiwum wydań)
  • „Przegląd filatelistyczny” wydawane przez PHU Fischer z Bytomia

Książki

  • „Encyklopedia Filatelistyki”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993.
  • Otton Gross, Kazimierz Gryżewski „Podróże w świecie znaczków”, Wydawnictwo Glob, Szczecin 1987.
  • Włodzimierz Goszczyński „Filatelistyka współczesna”, Wydawnictwo Libra, Warszawa 1990.
  • Stefan Jakucewicz „Techniki drukowania znaczków pocztowych”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1988.
  • Antoni Kurczyński „Filatelistyka tematyczna”, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1992.
  • Janina Wierzbowska i Andrzej Piwowarczyk „Jarmark znaczków polskich”, Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia,Warszawa 1966.
  • Adam Kiełbasa-Schoeni i Stanisław Fołta „Podręcznik specjalizowany polskich znaczków pocztowych 1944-1999”, U Marka, Basel-Gliwice 2002.

Zobacz też

Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Cytaty w Wikicytatach
 Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Przypisy

  1. filatelistyka, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-12-15] .
  2. Dzień Filatelisty. [zarchiwizowane z tego adresu (2015–05–08)].

Bibliografia

  • Polski Związek Filatelistów - Zarząd Główny
  • Filatelistyka.org

Linki zewnętrzne

  • Katalog Polskich Znaczków Pocztowych wydanych do 1939 roku
  • Katalog znaków pocztowych
  • Archiwalna strona kopert FDC. e-fdc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-04)].
  • p
  • d
  • e
działy historiografii
historia idei
historia kultury
materialnej
historia społeczna
historia polityczna
inne
nauki o poszczególnych
epokach
nauki pomocnicze historii
nauki o pismach
nauki o innych
przedmiotach sztucznych
inne nauki dotykające
przeszłości
inna twórczość związana
z przeszłością
Kontrola autorytatywna (specjalność):
  • LCCN: sh85105432
  • GND: 4076072-8
  • BnF: 119383127
  • SUDOC: 027313808
  • BNCF: 27207
  • NKC: ph114532
  • J9U: 987007529498405171
  • ΕΒΕ: 3201
  • Britannica: topic/philately
  • Universalis: philatelie
  • БРЭ: 4711970
  • SNL: filateli
  • DSDE: filateli