Judicus Verstegen

Judicus Verstegen
Tekening M.J.M.L. Roncken
Algemene informatie
Volledige naam Judicus Marinus Pieter Jan Verstegen
Geboren 8 oktober 1933
Geboorteplaats Den Helder
Overleden november 2015
Land Vlag van Nederland Nederland
Beroep schrijver, dichter en scheikundige
Werk
Jaren actief 1960−1982
Uitgeverij Querido
Dbnl-profiel
Portaal  Portaalicoon   Literatuur
Scheikunde

Judicus (Marinus Pieter Jan) Verstegen (Den Helder, 8 oktober 1933 - november 2015) was een Nederlandse schrijver, dichter en scheikundige.[1][2]

Verstegen heeft zijn literaire werk naast zijn werkzaamheden als chemicus verricht. Na zijn studie scheikunde aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam promoveerde hij in 1960 tot doctor in de wis- en natuurkunde op een onderzoek aan het Reactor Centrum Nederland in Den Haag. Nadien verrichtte hij achtereenvolgens onderzoek aan het Noorse Institutt for Atomenergie te Kjeller en het Chaim Weizmann Institute of Science in Israël. Hij trad in 1965 als fysisch chemicus in dienst bij de NV Gloeilampenfabriek Philips.

Gedurende zijn studietijd trad Verstegen al op met zelfgeschreven cabaretnummers en werkte hij mee aan het studentenblad Propria Cures. In 1967 verscheen voor het eerst verhalend proza van zijn hand in het tijdschrift Maatstaf. Hij schreef ook voor andere bladen, zoals Tirade en De Tweede Ronde. Hij bracht zijn boeken uit bij Querido, De Bezige Bij en Bruna.

In 1967 debuteerde hij met de roman Legt uw hart daarop, die relatief veel aandacht kreeg in de Nederlandse pers en goed ontvangen werd.[1] De kritiek merkte de verwantschap op met Nooit meer slapen (1966) van W.F. Hermans dat hetzelfde thema van de jonge worstelende geleerde behandelt.[3] Verstegen noemde de overeenkomst louter toeval en wees erop dat zijn roman op feiten berustte, terwijl Hermans' boek verzonnen was.[4]

In 1969 werd zijn roman De koekoek in de klok na twee drukken uit de handel gehaald. De roman ging over de universitaire wereld van Amsterdam en uit angst voor een proces wegens smaad trok uitgeverij Querido het boek terug. Deze universitaire sleutelroman wordt gezien als een voorloper van en inspiratiebron voor de roman Onder professoren (1975) van W.F. Hermans.[4][5]

Schrijver Joris van Casteren portretteerde Verstegen in Zeg mijn lezers dat ik doorschrijf (2006). Op dat moment was hij al een vergeten schrijver. Na Een kurk in de rit (1982) heeft hij niets meer gepubliceerd.[6] Deze laatste roman werd bovendien slecht ontvangen. Recensent Theo Pasing: 'Verstegen had er beter aan gedaan dit manuscript in zijn bureaulade te houden. Hij heeft in het verleden duidelijk beter gepresteerd.'[7]

Nadien bleek dat Verstegen rond zijn vijftigste werd opgenomen in de psychiatrische inrichting Willibrordus te Heiloo. Verstegen schreef in de kliniek verder: romans, toneelstukken, essays. Geen ervan werd uitgegeven. Hij overwoog zelfs in het Engels te gaan publiceren omdat het taalgebied en bereik daarvan groter zijn.[8][9]

Bibliografie

  • 1960 – The mechanism of sulfuric acid and uranium extraction by tertiary amines (Amsterdam), proefschrift
  • 1961 – The distribution of sulphuric acid between water and kerosene solutions of tri-n-octylamine and tri-n-hexylamine, met Jan Arnold Albert Ketelaar, RCN rapport 9
  • 1967 – Legt uw hart daarop (Amsterdam: Querido), roman[10]
  • 1968 – Een zon bij nacht (Amsterdam: Querido), roman (tweede druk in 1975)[11]
  • 1969 – De koekoek in de klok (Amsterdam: Querido), roman[12]
  • 1970 – De koning van het puin (Amsterdam: Querido), verhalenbundel
  • 1970 – De vloek van het schema: een hybride (Amsterdam: Querido), roman[13]
  • 1971 – De revoluties (Amsterdam: Querido), roman[14]
  • 1973 – De regentijd (Amsterdam: De Bezige Bij), roman[15]
  • 1974 – De nieuwe vrijheid (Amsterdam: Bruna), verhalenbundel
  • 1974 – Een bruine ring om de ziel (Amsterdam: De Bezige Bij), roman[16]
  • 1975 – De noordelijke samenzwering (Amsterdam: De Bezige Bij), roman[17]
  • 1978 – De tocht over Besseggen (Amsterdam: De Bezige Bij), roman[18]
  • 1980 – De terugkeer van Ralf Pedersen: verhalen (Amsterdam: De Bezige Bij), verhalenbundel
  • 1982 – Een kurk in de rit (Amsterdam: De Bezige Bij), roman[19]

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b Repub.eur.nl M.S.S.E. (Susanne) Janssen, In het licht van de kritiek: variaties en patronen in de aandacht van de literatuurkritiek voor auteurs en hun werken PDF, Hoofdstuk VII Judicus Verstegen, proefschrift; Hilversum 1994 p. 145-162
  2. Dbnl.org De Tweede Ronde. Jaargang 1(1980) Gedichten Judicus Verstegen, Bergwandeling en Vondelpark
  3. August Hans den Boef: Nooit meer slapen van W.F. Hermans, in Ton Anbeek, Jaap Goedegebuure, Bart Vervaeck: Lexicon van literaire werken(1989-2014). Gearchiveerd op 1 september 2023.
  4. a b Beteronderwijsnederland.nl Ton Bastings, Over de doodgezwegen roman van een ziener, VakWerk (20-12-2013). Gearchiveerd op 3 juni 2023.
  5. Teunisbunt.blogspot.com Teunis Bunt, Judicus Verstegen (1933 - 2015) overleden, dinsdag 29 december 2015
  6. Volkskrant.nl Aleid Truijens: Een Echte Schrijver valt niet stil, 23 december 1999. Geraadpleegd op 21 juli 2019. Gearchiveerd op 21 juli 2019.
  7. Resolver.kb.nl Theo Pasing, Nieuwe boeken: Judicus Verstegen, Limburgsch dagblad 02-11-1982. Geraadpleegd op Delpher op 09-11-2015.
  8. Nrc.nl Kester Freriks, Zij zijn geniaal, de wereld heeft het mis, NRC Boeken, 28-4-2006. Gearchiveerd op 1 september 2023.
  9. Tzum.info Coen Peppelenbos Nieuws: Judicus Verstegen (1933 – 2015) overleden, 08/11/2015. Gearchiveerd op 3 februari 2023.
  10. Een Nederlands wetenschappelijk onderzoeker werkt in Israel aan fysisch-chemisch onderzoek in een wedloop met concurrerende onderzoekers uit de VS. Hij beziet Christus in het licht van de Holocaust. Zijn Israëlische vriendin wordt vermoord. De titel is ontleend aan het Bijbelboek Richteren 19:30, Legt uw hart daarop, geeft raad en spreekt!
  11. Negen verhalen, onder meer Het Verzet, over twee Noorse mannen die een Duitse soldaat overvallen, Een heel hard ei over een uitgerangeerde fotograaf en twee vrouwen en Hump over een oude Duitse officier uit de Tweede Wereldoorlog, Warmte, De Nepal en het titelverhaal Zon bij nacht.
  12. Intriges onder hoogleraren aan de Universiteit van Amsterdam.
  13. Tegelijk reisboek, autobiografische roman en essay over een reis naar Hongarije, Tsjecho-Slowakije (net voor de Russische inval in 1968) en Polen.
  14. Historische roman over het Georgië van Stalins jonge jaren.
  15. Over de bezettingstijd van de Tweede Wereldoorlog in Nederland.
  16. Roman over de verhouding van een student en zijn twintig jaar oudere hospita in het Amsterdam van de jaren 1950.
  17. Een onderzoeker bij een onderzoekscentrum voor kernenergie in Noorwegen denkt dat zijn project zinloos is en dat er een samenzwering tegen hem is.
  18. Een wetenschappelijk onderzoeker maakt met zijn gezin een eenzame voettocht in Noorwegen en komt tot conclusies over zijn werk bij Philips en zijn privéleven.
  19. Dierenroman over liefde en machtsstrijd onder mollen.
Bibliografische informatie