Effectief altruïsme

Professor Peter Singer over Effectief Altruïsme. Londen, 2015.

Effectief altruïsme is een filosofie en sociale beweging die pleit voor het gebruik van bewijsmateriaal (“evidence”) en rationele overwegingen om de meest effectieve manieren te bepalen om voor anderen “het goede” te doen. Altruïsme verwijst naar een inzet voor anderen – in tegenstelling tot egoïsme, dat alleen het eigenbelang vooropstelt. Effectief betekent het maximale doen met de beschikbare middelen, in tegenstelling tot iets goed doen, en het baseren van keuzes op bewijsmateriaal en logica, in plaats van alleen te doen wat goed voelt of intuïtief aantrekkelijk lijkt. Mensen die effectief altruïsme omarmen worden vaak effectief altruïsten genoemd.

Binnen de maatschappelijke beweging van Effectief Altruïsme bestaat enige overeenstemming over de gebieden waar aanvullende middelen het meeste zouden kunnen bijdragen: Veel mensen in de effectief altruïsme-beweging hebben prioriteit gegeven aan mondiale armoede, dierenwelzijn en het verminderen van risico's die de toekomst van de mensheid bedreigen.[1]

Werkwijzen

Effectieve altruïsten maken gebruik van verschillende manieren om goed te doen, zoals doneren aan effectieve goede doelen, een carrière kiezen met een zo groot mogelijke positieve impact, activisme, of vrijwillgerswerk voor een effectieve organisatie.

Veel mensen die geïnteresseerd zijn in effectief altruïsme in rijkere landen proberen minimaal 10% van hun inkomen te doneren aan effectieve goede doelen. In Nederland zijn er organisaties die zich hiermee bezighouden, zoals Doneer Effectief en de 10% Club[2]. Een internationale organisatie met ANBI-status in Nederland die hetzelfde doet is Giving What We Can [en].

Een van de ideeën die binnen Effectief Altruïsme soms wordt aangeraden is "Verdienen om te geven", dit houdt in dat men bewust een carrière nastreeft waarin veel verdiend kan worden, met als doel een aanzienlijk deel van het verdiende inkomen te doneren, dit kan een substantieel grotere positieve impact hebben dan zelf voor een non-profit werken.[3] De redenering hierachter is dat dit Een kritiek hiervan is dat het mensen legitimeert om ethisch twijfelachtige dingen te doen als dit in zijn geheel een positief effect zou hebben, als de verwachte waarde hiervan, maar positief is.[4] Organisaties verbonden aan Effectief Altruïsme keuren deze interpretatie echter af.[5]

Prominente voorstanders

Een van de grondleggers van de beweging is professor en ethicus Peter Singer.[6][7] Andere bekende voorstanders zijn onder meer:

  • filosoof William MacAskill
  • filosoof Toby Ord
  • FTX-oprichter Sam Bankman-Fried[4]
  • pokerspeler Liv Boeree
  • filosoof Nick Bostrom
  • filosoof Hilary Greaves
  • Facebook-medeoprichter Dustin Moskovitz
  • filosoof Derek Parfit
  • econoom Yew-Kwang Ng
  • kunstmatige intelligentie-onderzoeker Eliezer Yudkowsky
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Effective altruism op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  1. (en) Todd, Benjamin, How are resources in effective altruism allocated across issues?. 80,000 Hours (9 augustus 2021). Geraadpleegd op 18 mei 2024.
  2. Welkom in de wereld van mensen die 10 procent (of meer) van hun inkomen weggeven om levens te redden. Trouw. DPG Media.
  3. (en) Why and how to earn to give. 80,000 Hours. Geraadpleegd op 18 mei 2024.
  4. a b (en) Opinion | How Sam Bankman-Fried exposes the perils of effective altruism. MSNBC.com. Gearchiveerd op 4 december 2022. Geraadpleegd op 3 december 2022.
  5. (en) Why you should avoid harmful jobs, even if you’ll do more good.. 80,000 Hours. Geraadpleegd op 18 mei 2024.
  6. (en) Peter Singer, The Most Good You Can Do: How Effective Altruism Is Changing Ideas About Living Ethically. ISBN 978-0-300-18027-5. April 2015
  7. Peter Singer (april 2017). Effectief Altruïsme. Ontdek hoe je het meeste goed kunt doen in de wereld. Doe het!. Lemniscaat, pp. 224. ISBN 9789047709442.